Πέμπτη 30 Απριλίου 2009

Τα λουλούδια δεν τ' αφήνουν ν' ανθίσουν: η περίπτωση του 132ου Δημοτικού Σχολείου Γκράβας.

Η απογοητευτική κατάσταση που επικρατεί εδώ και καιρό στο 132ο Δημοτικό Σχολείο της Γκράβας είναι γνωστή στους αναγνώστες και στις αναγνώστριες της στήλης: ένα σχολείο που κάποτε λειτουργούσε υποδειγματικά έχει πλέον καταντήσει σκιά του παλιού του εαυτού.
Τα μαθήματα μητρικής γλώσσας για τα αλλόγλωσσα παιδιά και τα μαθήματα ελληνικών για τους μετανάστες γονείς καταργήθηκαν, οι σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας κλονίστηκαν ανεπανόρθωτα, το έργο των εκπαιδευτικών του σχολείου συναντά ανυπέρβλητα εμπόδια. Πρόσφατα, ακόμη, σημειώναμε ότι στην προσπάθειά τους να περισώσουν ό,τι γίνεται πια να περισωθεί από το εκπαιδευτικό πείραμα στο οποίο είχαν αφιερωθεί με όλες τους τις δυνάμεις, τα μέλη του Συλλόγου Διδασκόντων του σχολείου υποχρεώθηκαν να δώσουν μάχη ακόμη και για τη διοργάνωση της χριστουγεννιάτικης γιορτής.
Είναι προφανές ότι το υπουργείο Παιδείας φέρει σοβαρότατες ευθύνες για την απαράδεκτη διαδικασία απαξίωσης και κατασυκοφάντησης του πρωτοποριακού έργου, το οποίο σε εθελοντική βάση και με βαρύ προσωπικό κόστος είχαν αναλάβει οι εκπαιδευτικοί του 132ου Δημοτικού Σχολείου. Από την άποψη αυτή, εξαιρετικά διαφωτιστική είναι η σχετική επιστολή την οποία απηύθυνε στον υφυπουργό Ανδρέα Λυκουρέντζο ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού Γιώργος Μόσχος και η οποία, δέκα μήνες μετά, παραμένει ακόμη αναπάντητη: έχοντας μελετήσει τον σχετικό φάκελο και έχοντας σχηματίσει ιδία αντίληψη ύστερα από επίσκεψή του στο 132ο Δημοτικό της Γκράβας, ο Συνήγορος του Παιδιού δεν δικαιώνει απλώς το έργο των διδασκόντων του σχολείου. Προβάλλει ως σημαντικότερο εύρημα της έρευνάς του το γεγονός ότι στο σχολείο αυτό τα παιδιά τρέφουν ιδιαίτερη εκτίμηση και εμπιστοσύνη στους δασκάλους τους και στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης που τους παρέχεται.
Οπως αναφέρει στην επιστολή του, κατά την επίσκεψή του στο 132ο Δημοτικό, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 14 Απριλίου 2008, ο Συνήγορος του Παιδιού συναντήθηκε με τον διευθυντή, τον Σύλλογο Διδασκόντων και τους μαθητές του σχολείου.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησής τους, ο διευθυντής κ. Γιουτλάκης ισχυρίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι ο ρόλος του στη διεύθυνση του σχολείου «είναι "τυπικός"», ότι «τοποθετήθηκε σε αυτή τη θέση με βασικό στόχο να δοθεί τέλος στη διαφορετική λειτουργία του σχολείου και στην απόκλιση από τον τρόπο που λειτουργούν γενικά τα δημοτικά σχολεία στη χώρα», καθώς και ότι στο σχολείο σημειώθηκε τα περασμένα χρόνια «σειρά παρατυπιών και παρανόμων ενεργειών», για τις οποίες «έχει ήδη ξεκινήσει σχετική έρευνα από το υπουργείο». «Τέλος», σημειώνεται στην επιστολή, «όταν ρωτήθηκε ως προς τις αντιδράσεις των παιδιών σε όσα έχουν συμβεί, μας απάντησε ότι "για λίγα χρόνια μόνο θα είναι το πρόβλημα, μετά τα μεγάλα παιδιά θα φύγουν και τα μικρότερα δεν θα θυμούνται"».
Η συνάντηση του Συνηγόρου με τους μαθητές κρίνεται ως εξαιρετικά ενδιαφέρουσα στη συνέχεια της επιστολής. Τα παιδιά του σχολείου εμφανίστηκαν εξοικειωμένα με διαδικασίες συμμετοχικής μάθησης και ομαδικής εργασίας, κάτι που κατά τον Συνήγορο συνδέεται προφανώς με την επί σειρά ετών εφαρμογή σχετικών παιδαγωγικών μεθόδων από τους εκπαιδευτικούς και με τη συμμετοχή των μαθητών σε προγράμματα αγωγής υγείας, περιβαλλοντικά κ.ο.κ. «Ηταν μια ομάδα παιδιών», υπογραμμίζεται, «σαφώς διαφοροποιημένη από την πλειονότητα των μαθητών που έχουμε συναντήσει σε σχολεία σε όλη την ελληνική επικράτεια ως προς τη δυνατότητά τους να εκφράζουν τις απόψεις τους, να επιχειρηματολογούν, να συμμετέχουν στις συζητήσεις και να σχετίζονται με τρόπο δημιουργικό και όχι μέσα από άγονες αντιπαραθέσεις. Μέσα από τη συζήτηση με τα παιδιά αναδείχθηκαν αφενός η πολύ θετική τους στάση για τους εκπαιδευτικούς και το σχολείο τους και η έκφραση συναισθημάτων χαράς και ικανοποίησης για τις σχέσεις που είχαν αναπτύξει στα χρόνια της φοίτησής τους στο δημοτικό, αφετέρου δε η δυσαρέσκεια και η ανησυχία τους ως προς τις αλλαγές που συνέβησαν φέτος, η αδυναμία τους να κατανοήσουν την αναγκαιότητα των αλλαγών αυτών, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο επιβλήθηκαν από τη διεύθυνση».
Από την επίσκεψή του, ο Συνήγορος του Παιδιού εξάγει τα εξής συμπεράσματα:
1Το σχολείο βρίσκεται σε έντονη κρίση και βιώνει την εσωτερική αντιπαράθεση των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας, ενώ δεν διαπιστώθηκε καμία ενέργεια από την πλευρά της διεύθυνσής του για εκτόνωση της έντασης με γνώμονα το συμφέρον των μαθητών.
2Ο Συνήγορος διέκρινε αδυναμία του διευθυντή να λειτουργήσει ως εγγυητής της καλής ατμόσφαιρας και επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη της σχολικής κοινότητας, σύμφωνα με τις νόμιμες αρμοδιότητές του.
3 Διαπιστώθηκαν η έντονη απογοήτευση του Συλλόγου Διδασκόντων και η διάχυτη αίσθησή τους ότι οι προσπάθειές τους σε χρόνο, κόπο και συναισθηματική επένδυση στη δουλειά τους δεν έχουν αναγνωριστεί από την πολιτεία.
4Είναι εμφανής η αναγνώριση και εκτίμηση των εκπαιδευτικών και του έργου τους από τους μαθητές. Αξίζει να σημειωθεί ότι το στοιχείο αυτό θεωρείται κρίσιμο για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών μέσων και της εφαρμοζόμενης παιδαγωγικής μεθοδολογίας.
5Διαπιστώθηκε η αγωνία των μαθητών σχετικά με την πορεία εξέλιξης του σχολείου.
Στη συνέχεια της επιστολής, ο Συνήγορος του Παιδιού τονίζει την αναγκαιότητα λήψης ειδικών παιδαγωγικών μέτρων σε κάθε σχολείο το οποίο, όπως ακριβώς συμβαίνει με το 132ο, φιλοξενεί αλλοδαπούς κατά κύριο λόγο μαθητές. Από την ανάλυση που ακολουθεί προκύπτει ότι οι πρωτοβουλίες των εκπαιδευτικών του σχολείου, οι οποίες καταργήθηκαν ως «παράτυπες», κινούνταν προς τη σωστή κατεύθυνση, έχοντας εξασφαλίσει και σχετική έγκριση του αρμόδιου σχολικού συμβούλου.
Σημαντικότερο, πάντως, εύρημα της έρευνάς του ο Συνήγορος του Παιδιού θεωρεί την αυξημένη εκτίμηση και εμπιστοσύνη των παιδιών του 132ου Δημοτικού στους εκπαιδευτικούς και στο παιδαγωγικό περιεχόμενο της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο σχολείο τους. «Αυτό είναι ένα πολύτιμο στοιχείο», υπογραμμίζει, «το οποίο δυστυχώς δεν αποτελεί κανόνα και δεν ισχύει σε πολλά σχολεία της χώρας που έχουμε επισκεφθεί. Οι δυσκολίες που αναδεικνύονται σε πολλές περιπτώσεις λόγω της αύξησης των σύγχρονων κοινωνικών προβλημάτων και της αδυναμίας των σχολείων να χειριστούν αποτελεσματικά ζητήματα που σχετίζονται με τη βία, το ρατσισμό και την αποξένωση, συνοδεύονται από ένα καθολικό αίτημα για προαγωγή της συμμετοχής και της ακρόασης της γνώμης των παιδιών, σύσφιγξη των σχέσεων του σχολείου με τους γονείς και δίψα για μια πιο ουσιαστική και σύγχρονη εκπαίδευση».
Στο τέλος της επιστολής του, ο Συνήγορος ζητά να ενημερωθεί για σειρά ζητημάτων, μεταξύ των οποίων και τα εξής:
* Αν για τις ειδικές δράσεις και πρωτοβουλίες που είχαν αναληφθεί από το 132ο Δημοτικό Σχολείο έχει υπάρξει κάποια αξιολόγηση την οποία έλαβε υπόψη του το υπουργείο προκειμένου αυτές να ανασταλούν.
* Ποια είναι η θέση του υπουργείου σχετικά με την ανάπτυξη πρωτοβουλιών εκ μέρους του Συλλόγου Διδασκόντων του 132ου Δημοτικού Σχολείου, αλλά και οποιασδήποτε άλλης σχολικής μονάδας, σχετικά με την ενίσχυση του παιδαγωγικού και κοινωνικοποιητικού ρόλου του σχολείου, την προσέγγιση των γονέων σύμφωνα με τις γλωσσικές τους ανάγκες και τη διεξαγωγή επιπρόσθετων εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αποβλέπουν στην καταπολέμηση των διακρίσεων, στην υποστήριξη της κοινωνικής ένταξης και στη σύσφιγξη των σχέσεων των μαθητών.
* Αν το υπουργείο έχει διεξαγάγει έρευνα ή βρίσκεται σε διαδικασία διερεύνησης της νομιμότητας συγκεκριμένων ενεργειών και πρωτοβουλιών που αναλήφθηκαν στο σχολείο αυτό.
* Αν υπήρξε εντολή προς τη νέα διεύθυνση του σχολείου ως προς την αναστολή των εν λόγω δράσεων.
* Με ποιους τρόπους σκέπτεται το υπουργείο να συνδράμει στην εξομάλυνση της λειτουργίας του σχολείου, λαμβάνοντας υπόψη πρωτίστως το συμφέρον και τις ανάγκες των μαθητών.
Δέκα μήνες μετά, η επιστολή του Συνηγόρου του Παιδιού παραμένει αναπάντητη... *
Πηγή: ios@enet.gr / www.iospress.gr ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: