Δώδεκα εκατομμύρια άνθρωποι, διασκορπισμένοι σ' όλη την Ευρώπη, περιθωριοποιημένοι από τις κοινωνίες, χωρίς δικαίωμα στη στέγαση, την εκπαίδευση και την υγεία, οι Ρομά έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια μόνιμος στόχος ρατσιστικής βίας, μίσους και δολοφονικών ενεργειών, όχι μόνο από ακροδεξιά στοιχεία, αλλά και από εκπροσώπους κυβερνήσεων και τοπικών αρχόντων.
Πογκρόμ, δολοφονίες, εξευτελισμούς και κακοποιήσεις ακόμη και ανηλίκων Ρομά αποδεικνύει έρευνα του Συμβουλίου της Ευρώπης Του λόγου το αληθές αποδεικνύει έρευνα του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην οποία επισημαίνεται ότι η βία αυτή τροφοδοτείται από τον λαϊκισμό των πολιτικών και τις φραστικές επιθέσεις των ΜΜΕ ενώ, σε πολλές περιπτώσεις, οι Ρομά είναι τα εξιλαστήρια θύματα για τα ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα που γέννησε η οικονομική κρίση. Στην Ουγγαρία, τα δύο τελευταία χρόνια, τουλάχιστον έξι Ρομά δολοφονήθηκαν, δεκάδες τραυματίστηκαν και πάνω από 15 οικισμοί τους καταστράφηκαν, ύστερα από ρατσιστικές επιθέσεις ομάδων με βόμβες μολότοφ και πυροβόλα όπλα.
Ανελέητο πογκρόμ
Στην Ιταλία, το σήμα για το ανελέητο πογκρόμ που ακολουθείται εναντίον τους, το έδωσε τον Μάιο του 2008 ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας, Ρομπέρτο Μαρόνι, διακηρύσσοντας ότι «οι καταυλισμοί των Τσιγγάνων θα πρέπει να διαλυθούν αμέσως και οι ίδιοι να απελαθούν ή να κλειστούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης». Το πρωτοφανές κύμα των εναντίον τους ρατσιστικών επιθέσεων είχε αποτέλεσμα να εκκενωθούν διά της βίας ολόκληροι καταυλισμοί Ρομά, να πυρποληθούν σπίτια υπό τους αλαλαγμούς του πλήθους και, σε δύο περιπτώσεις, να καούν ζωντανά δύο νεαρά άτομα.
Στη Ρουμανία, ο δήμαρχος της πόλης Μπράσοβ ύψωσε... τείχη, για να διαχωρίσει τους Ρομά από τους δημότες του, ενώ παρόμοιο τείχος έκτισε και ο δήμαρχος της Μπέζα στην Πορτογαλία.
Στη Ρωσία, το έργο εξόντωσης των Ρομά ανέλαβαν μασκοφόροι που, στις 10 Σεπτεμβρίου 2007, σκότωσαν εν ψυχρώ τον πατέρα και τους δύο γιους μιας οικογένειας Ρομά στην Ινγκουσετία, ενώ δύο χρόνια νωρίτερα έκαψαν ζωντανούς μια μάνα και το επτάχρονο παιδί της.
Στη Σερβία, που επανειλημμένα έχει καταδικαστεί από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για παραβίαση της νομοθεσίας περί απαγόρευσης εξευτελιστικής μεταχείρισης εναντίον Ρομά, αστυνομικές δυνάμεις διέλυσαν έναν καταυλισμό Τσιγγάνων στο Νέο Βελιγράδι και εξεδίωξαν βίαια τους διαμένοντες.
Εξευτελισμός ανηλίκων
Στη Σλοβακία, τον Απρίλιο του 2009, αστυνομικοί υποχρέωσαν έξι ανήλικους Ρομά, ηλικίας από 11 έως 16 ετών, να γδυθούν και να φιλιούνται μεταξύ τους, ενώ βιντεοσκοπούσαν τα κατορθώματά τους.
Στην Ελβετία πληθαίνουν τα κείμενα μίσους κατά των Ρομά, που ενισχύονται από τη στάση τοπικών και εθνικών αρχόντων.
Στο Νότιο Μπέλφαστ της Αγγλίας, τον Ιούνιο του 2009, ύστερα από επιθέσεις οργανωμένων συμμοριών, πάνω από 100 Ρομά εκδιώχθηκαν βιαίως από τα σπίτια τους, με αποτέλεσμα να χάσουν όλα τα υπάρχοντά τους.
Σ' όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, υπογραμμίζει η έκθεση, όπου είναι διεσπαρμένοι οι Ρομά, χωρίς καμία κρατική ή άλλη υποστήριξη, στερούνται το δικαίωμα της στέγασης και της πρόσβασης στην υγεία, ενώ τα παιδιά τους παραμένουν αποκλεισμένα από την εκπαίδευση.
Αυτό που προκαλεί μεγάλη ανησυχία, καταλήγει η έκθεση, είναι ότι εξτρεμιστικές ομάδες, εκμεταλλευόμενες την ευάλωτη θέση των Ρομά στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, τους προβάλλουν συχνά ως αποδιοπομπαίους τράγους, εξομοιώνοντάς τους, μέσω εμπρηστικών συνθημάτων, με τους κοινούς εγκληματίες.
Αναπόσπαστο κομμάτι του ευρωπαϊκού πολιτισμού επί περισσότερα από 1.000 χρόνια, οι Ρομά, «Τσιγγάνοι του μύθου, του έπους και της αξιοπρέπειας» όπως τους προσφωνούσε ο Λόρκα προσκυνώντας «έναν ελεύθερο λαό με μια τραγική αίσθηση ζωής», βρίσκονται ξανά στο στόχαστρο δυτικοευρωπαϊκών κυβερνήσεων που με τις σχεδιαζόμενες πολιτικές των διώξεων, των απελάσεων και του στιγματισμού παραβιάζουν κατάφωρα την ίδια την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Ενας νέος διωγμός των Τσιγγάνων από την κεντρική Ευρώπη ξεκινά από τη
Γαλλία, παρά τις αντιδράσεις πολιτών όπως η Φανί Αρντάν
Η απόφαση της Γαλλίας να διαλύσει 300 παράνομους καταυλισμούς Ρομά ως «εστίες παράνομης διακίνησης ανθρώπων και εκμετάλλευσης παιδιών προς επαιτεία, πορνεία και έγκλημα», οι προωθούμενες απελάσεις «για λόγους εθνικής ασφαλείας», η ποινικοποίηση ολόκληρης της οικογένειας κι όχι μόνο του δράστη κάποιας παράβασης και οι δηλώσεις του γάλλου υπουργού Μετανάστευσης Ερίκ Μπεσόν περί στέρησης της γαλλικής υπηκοότητας σε Ρομά που διαπράττουν κάποιο έγκλημα (πρακτική που εφαρμόστηκε από το δωσίλογο καθεστώς Βισί κατά τη ναζιστική κατοχή της Γαλλίας) αποτελούν την πιο ακραία έκφραση ενός φαινομένου που πλήττει ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Τον τελευταίο χρόνο περισσότεροι από 10.000 Ρομά απελάθηκαν από τη Γαλλία, παρ' ότι ως κάτοικοι της Ε.Ε. έχουν το αναφαίρετο δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης. Η Γερμανία σχεδιάζει τα επόμενα χρόνια να απελάσει στο Κόσοβο 12.000 Ρομά, εκ των οποίων τα μισά είναι παιδιά και έφηβοι που μεγάλωσαν στη χώρα. Η Σουηδία έχει από τις αρχές του χρόνου απελάσει 50 Ρομά για επαιτεία, μολονότι η επαιτεία δεν είναι έγκλημα στη χώρα. Τον Ιούλιο στη Δανία απελάθηκαν 23 Ρομά, ενώ στο Βέλγιο 750 Τσιγγάνοι της ομάδας Vie e Lumiere εκδιώχθηκαν από τις φλαμανδικές περιοχές και βρήκαν προσωρινό καταφύγιο στη Βαλονία. Και η Βρετανία υιοθέτησε νομοθεσία που επιτρέπει την εκδίωξη εκατοντάδων οικογενειών Ρομά αλλά και νομάδων ταξιδευτών.
Πρόκειται για ελάχιστα πρόσφατα παραδείγματα που καταδεικνύουν πως οι Ρομά, η θεωρούμενη μεγαλύτερη εθνική μειονότητα της Ευρώπης με 10-12 εκατ. μέλη και παρουσία και στα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε., εξακολουθούν να είναι ανεπιθύμητοι σε μια Ευρώπη όπου, σύμφωνα με τη «Μοντ», ένας στους τέσσερις Τσιγγάνους είχε δεχθεί επίθεση, απειλή ή παρενόχληση.
Τα περισσότερα από αυτά τα μέτρα που υιοθέτησαν δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις αφορούν διώξεις Ρομά από πρώην ανατολικές χώρες που μετακινήθηκαν δυτικά αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής. Μολονότι είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, φαίνεται πως γι' αυτούς δεν ισχύει το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης που χαίρουν οι υπόλοιποι ευρωπαίοι πολίτες.
Υποκρισία από Ε.Ε.
Κι ενώ στην Ε.Ε. διανύουμε τη Δεκαετία για την Ενταξη των Ρομά (2005-2015), η Κομισιόν νίπτει τας χείρας της, δηλώνοντας πως δεν είναι ρόλος της να κρίνει ξεχωριστές περιπτώσεις Ρομά και είναι ευθύνη της κάθε κυβέρνησης η λήψη των σχετικών αποφάσεων.
Η Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Αδιαλλαξίας του Συμβουλίου της Ευρώπης (ECRI) είχε ήδη προειδοποιήσει ότι η οικονομική κρίση θα συμβάλει στην έκρηξη του ρατσισμού και θα έχει άμεσο αντίκτυπο στον τσιγγάνικο πληθυσμό. Και ο Ντέιβιντ Μαρκ, επικεφαλής της Συμμαχίας Πολιτών Ρομά, επισημαίνοντας πως με τη σκόπιμη υπέρμετρη δημοσιότητα που δίνεται σε μεμονωμένα εγκλήματα που διαπράττουν Ρομά διαμορφώνεται το κατάλληλο προπαγανδιστικό υπόβαθρο για να στιγματιστεί το σύνολο των κοινοτήτων τους «Οι διώξεις δεν έχουν τέλος. Οι σημερινοί πολιτικοί χρησιμοποιούν ανάλογα στερεότυπα για να επιτύχουν τους πολιτικούς τους στόχους».
Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), που εδρεύει στην Νέα Υόρκη κάλεσε την γαλλική κυβέρνηση να συμμορφωθεί με το αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σταματώντας την απέλαση των Ρομά από το έδαφός της. "Η Γαλλία πρέπει άμεσα να δώσει τέλος στις απελάσεις και να υποβάλλει την πολιτική της σε μία ανεξάρτητη ανάλυση" δήλωσε ο Μπέντζαμιν Γουάρντ του HRW σε ανακοίνωσή του.
"Η κυβέρνηση πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι η διάλυση των παράνομων καταυλισμών των Ρομά δεν στερεί από κανέναν την στέγη" πρόσθεσε ο Μπέντζαμιν Γουάρντ.
Η ΜΚΟ χαιρέτισε ακόμη τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία κάλεσε την Γαλλία να σταματήσει την απέλαση των Ρομά.
Χαστούκι για τις απελάσεις των Ροµά
Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ
Επειτα από εβδοµάδες διφορούµενων δηλώσεων και αποφυγής να πάρει θέση, χθες η αρµόδια για θέµατα Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων επίτροπος Βίβιαν Ρέντινγκ, ανακοίνωσε επισήµως πως αναµένει εντός των επόµενων δύο εβδοµάδων η Ολοµέλεια των επιτρόπων να αποφασίσει την παραποµπή τής Γαλλίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο µε δύο κατηγορίες: αφενός την επιλεκτική εφαρµογή της κοινοτικής νοµοθεσίας περί ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων στην Ενωση και αφετέρου την ελλιπή ενσωµάτωση του Κοινοτικού Δικαίου στο εσωτερικό Δίκαιο.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για την ανεκτική συνήθως σε ό,τι πράττει η Γαλλία ή η Γερµανία Κοµισιόν υπήρξε η αποκάλυψη εγγράφων του γαλλικού υπουργείου Εσωτερικών, µε τα οποία έδινε σαφείς οδηγίες να µπουν «κατά προτεραιότητα» στο στόχαστρο οι καταυλισµοί των Ροµά. Μάλιστα, η κ. Ρέντινγκ εξέφρασε την οργή της διότι οι δύο γάλλοι υπουργοί που είχαν τις σχετικές συνοµιλίες µε την Επιτροπή είχαν διαβεβαιώσει πως δεν συµβαίνει τίποτε διαφορετικό για τους Ροµά από ό,τι για τους άλλους µετανάστες κάτι που κατά την επίτροπο αποτέλεσε σαφή παραπλάνηση.
Επιπλέον, τα σχόλια του Παρισιού πως το όλο ζήτηµα της διαφύλαξης του Κοινοτικού Δικαίου δεν αποτελεί αρµοδιότητα της Κοµισιόν, αλλά της γαλλικής κυβέρνησης, εξόργισε ακόµη περισσότερο και την κ. Β. Ρέντινγκ και τους συναδέλφους της. Η επίτροπος έσπευσε να απαντήσει σε αυστηρότατο τόνο πως δεν µπορεί να αµφισβητείται ο ρόλος της Κοµισιόν, ούτε να παραβιάζονται οι ευρωπαϊκές αρχές ούτε η Χάρτα Θεµελιωδών Δικιαωµάτων, την οποία ψήφισαν όλα τα κράτη – µέλη, περιλαµβανοµένης της Γαλλίας. «Πρόκειται για ντροπή», είπε χαρακτηριστικά η Βίβιαν Ρέντινγκ, προσθέτοντας πως «η υποµονή µου εξαντλείται. Επιτέλους, αρκετά!». Η κ. Ρέντινγκ επισήµανε επίσης ότι «κανένα κράτος - µέλος της Ενωσης δεν µπορεί να απαιτεί ειδική µεταχείριση σε θέµατα όπου αµφισβητούνται οι θεµελιώδεις αξίες της ευρωπαϊκής νοµοθεσίας».
Η επίθεση της Κοµισιόν στη Γαλλία συνιστά µέγα πολιτικό ζήτηµα για την Ενωση, καθώς ο πρόεδρος Ζ. Μ. Μπαρόζο έχει κάνει κάθε προσπάθεια να µη δυσαρεστήσει τις δύο ισχυρές πρωτεύουσες της Ευρώπης, το Παρίσι και το Βερολίνο, οι οποίες διασφάλισαν την επανεκλογή του. Οµως το τελευταίο διάστηµα δέχθηκε συντονισµένες πιέσεις να εγκαταλείψει τη στάση ανοχής: κατ' αρχάς από τους επιτρόπους, οι οποίοι µε ελάχιστες εξαιρέσεις απαίτησαν από την Κοµισιόν να πάρει θέση. Αλλά και από την κοινή γνώµη, όπως εκφράζεται από τον Τύπο , η οποία επέκρινε δριµύτατα και προσωπικά τον κ. Μπαρόζο ότι δεν τολµά να κάνει τη δουλειά του.
Υπάρχει κι ένας ακόµη λόγος, ωστόσο, που ώθησε την Κοµισιόν να κινητοποιηθεί: το γεγονός ότι βλέπει να της αφαιρούνται εξουσίες που δικαιωµατικά τής ανήκουν. Κορυφαίο παράδειγµα αποτελεί η υπόθεση του συντονισµού των οικονοµικών πολιτικών που έχει αναλάβει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, κ. Χ. Βαν Ρόµπαϊ, παρακάµπτοντας και την Κοµισιόν, αλλά και το Συµβούλιο και δεχόµενος να ενηµερώνει µόνο τους ηγέτες. Ως εκ τούτου ο κ. Μπαρόζο δεν ήθελε να εκχωρήσει οικειοθελώς και άλλη εξουσία, σε µια εποχή που υπάρχουν πολλοί διατεθειµένοι να του την… αρπάξουν!
Το Παρίσι, πάντως, δήλωσε «έκπληκτο» από τις επικρίσεις που δέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσθέτοντας ότι αρνείται την «αντιπαράθεση». «Με έκπληξη πληροφορηθήκαµε τις δηλώσεις της κ. Βίβιαν Ρέντινγκ. Δεν πιστεύουµε ότι µε αυτού του είδους τις δηλώσεις µπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση και η τύχη των Ροµά που βρίσκονται στο επίκεντρο της µέριµνας και της δράσης µας. Δεν είναι ώρα για αντιπαράθεση και τέτοιους χαρακτηρισµούς», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μπερνάρ Βαλερό. Το Παρίσι δεν φαίνεται εξάλλου διατεθειµένο να αλλάξει στάση.
Αµετανόητος ο Μπεσόν
Ο υπουργός Μετανάστευσης Ερίκ Μπεσόν ξεκαθάρισε ότι η Γαλλία θα συνεχίσει να διαλύει παράνοµους καταυλισµούς και αναφέρθηκε και στο επίµαχο έγγραφο του υπουργείου Εσωτερικών περί εκκένωσης 300 καταυλισµών, «κατά προτεραιότητα αυτούς των Ροµά» µέσα σε τρεις µήνες.
Τον στόχο αυτόν είχε θέσει ο Νικολά Σαρκοζί στις 28 Ιουλίου. «Χαίροµαι που ο συνάδελφός µου (σ.σ.: ο γάλλος υπουργός Εσωτερικών) απέσυρε και αντικατέστησε την εγκύκλιο της 5ης Αυγούστου θέτοντας τέρµα στις αµφιβολίες», δήλωσε χθες ο Μπεσόν. Η Βίβιαν Ρέντιγκ, πάντως, είχε στείλει το σαφές µήνυµα στη γαλλική κυβέρνηση ότι «δεν αρκεί να αλλάξει φρασεολογία, πρέπει να αλλάξει και στάση».
Η δυναµική επίτροπος που ξέρει να κερδίζει µάχες
ΜΠΟΡΕΙ Η ελάχιστα διπλωµατική γλώσσα που χρησιµοποίησε η Βίβιαν Ρέντινγκ να εξέπληξε το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών, δεν προκάλεσε όµως καµία έκπληξη σε όσους τη γνωρίζουν καλά. Προτού υπερασπιστεί τους Ροµά, δηλώνοντας ότι η «υποµονή της εξαντλείται», η µαχητική επίτροπος αρµόδια για τη Δικαιοσύνη και τα Ανθρώπινα Δικαιώµατα που δεν θυµίζει και σε πολλά τον κλασικό ευρωπαίο γραφειοκράτη είχε καλέσει τη γερµανίδα καγκελάριο να συναινέσει στο σχέδιο στήριξης της Ελλάδας. «Ανγκελα, λίγο θάρρος. Εχεις σοβαρά προβλήµατα στη χώρα σου γιατί ο λαϊκισµός θέλει όλος ο λαός σου ή ένα µεγάλο µέρος να είναι κατά της αλληλεγγύης. Εµείς ήµασταν αλληλέγγυοι όταν έγινε η επανένωση της Γερµανίας. Πληρώσαµε όλοι και δεν το µετανιώνουµε» είχε δηλώσει τον περασµένο Μάρτιο σε ραδιοσταθµό του Βελγίου. Οι κακόπιστοι θα µπορούσαν να αποδώσουν ιδιοτέλεια στη στάση της Ρέντινγκ: η γεννηµένη στο Λουξεµβούργο 59 ετών πολιτικός και µητέρα τριών παιδιών ήταν παντρεµένη µε έλληνα επιχειρηµατία και εξακολουθεί να επισκέπτεται τακτικά την Ελλάδα και την Τζια όπου διατηρεί σπίτι. Οµως θα ήταν άδικοι µαζί της. Ως επίτροπος για τις Τηλεπικοινωνίες, η Ρέντινγκ είχε υπερασπισθεί µε το ίδιο σθένος τους ευρωπαίους καταναλωτές κερδίζοντας τελικά τη δύσκολη µάχη της περιαγωγής (roaming) απέναντι στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Κύρια αρθρογράφος στη µεγαλύτερη εφηµερίδα του Λουξεµβούργου πριν να µεταπηδήσει στην πολιτική µέσα από τις τάξεις των Χριστιανοδηµοκρατών, η Ρέντινγκ φαίνεται αποφασισµένη να κερδίσει αυτή τη φορά τη µάχη των Ροµά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου