Τριμηνιαίοι έλεγχοι υπό τη σκιά νέων μέτρων

Της ΕΛΕΝΗΣ ΚΩΣΤΑΡΕΛΟΥ, Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Με μέτρα 41,6 δισ. ευρώ, που μεταφράζονται σε απώλειες πλέον των δύο μισθών και συντάξεων, πρόσθετους φόρους, ανατροπές σε εργασιακό και Ασφαλιστικό, η κυβέρνηση έκλεισε τη συμφωνία δανεισμού με την τρόικα.

Η χώρα πλέον βρίσκεται στο πιο στενό καθεστώς επιτήρησης της μεταπολιτευτικής περιόδου και στην πιο βαθιά ύφεση, που θα κρατήσει πάνω από 5 χρόνια. Κι όσο κι αν το οικονομικό επιτελείο θέλει να μιλάει για πλεονάσματα από το 2014, ουδείς μπορεί να το βεβαιώσει σήμερα, καθώς το Πρόγραμμα Δανεισμού όχι μόνο είναι «φιλόδοξο», όπως το χαρακτήρισε και ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, αλλά είναι και ένα ρίσκο με απρόβλεπτες εξελίξεις εν μέσω ύφεσης, που ξεκινάει από το 4% φέτος. Αλλωστε, κανείς δεν μπορεί να πει με απόλυτη βεβαιότητα πως δεν θα υπάρξουν άλλα μέτρα στο προσεχές διάστημα. Το βέβαιο είναι ότι η τρόικα θα μας ελέγχει ανά τρίμηνο και φυσικά θα έχει την ευχέρεια επιβολής πρόσθετων μέτρων, ενώ μόνο αν διαπιστώνουν θετική πορεία θα εκταμιεύουν τα δάνεια!

Το τριετές Πρόγραμμα Δανεισμού θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια, μέχρι το 2013, με στόχο το 2014 να μειωθεί στο 2,6% το έλλειμμα του προϋπολογισμού. Στα 5,8 δισ. ευρώ του Προγράμματος Σταθερότητας, το 1 δισ. ευρώ του Φεβρουαρίου και τα συμπληρωματικά μέτρα 4,8 δισ. ευρώ του Μαρτίου χθες προστέθηκαν μέτρα άλλων 30 δισ. ευρώ ή 11% του ΑΕΠ. Τα 5,8 δισ. ή 2,5% του ΑΕΠ θα τα πληρώσουμε φέτος.

Τα νέα δεδομένα που αλλάζουν προς το χειρότερο τη ζωή των Ελλήνων από σήμερα και τα οποία θα αποτυπωθούν σε νομοσχέδιο (επισύναψη συμφωνίας δανεισμού), που κατατίθεται σήμερα ή αύριο στη Βουλή και ψηφίζεται εντός δύο ημερών με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, συνοψίζονται σε «5» τομείς:

1 Δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι μετρούν πρόσθετες απώλειες μετά τις περικοπές του περασμένου Μαρτίου. Απώλειες τις οποίες η κυβέρνηση δρομολογεί ως «μόνιμες», όπως εμμέσως πλην σαφώς άφησε να εννοηθεί ο υπουργός Οικονομικών όταν έλεγε πως «μετά το τέλος του Προγράμματος θα υπάρχει μια εντελώς διαφορετική κατάσταση στη χώρα. Κι εκεί η κυβέρνηση θα δει τις δυνατότητες που έχει για να μπορέσει να αναπληρώσει το χαμένο εισόδημα».

Η κατάργηση των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και του επιδόματος αδείας (αφορά και βουλευτές, όχι όμως και τους υπαλλήλους της Βουλής που τους τα μειώνουν 8% ως επιδόματα), πλέον της πρόσθετης μείωσης επιδομάτων (συνολικά περικόπτονται 20% στο στενό δημόσιο και 10% οι μισθοί στον ευρύτερο δημόσιο τομέα όπου δεν υπάρχουν επιδόματα), ουσιαστικά κόβει πάνω από δύο μισθούς στους εργαζομένους του δημόσιου τομέα (βλ. σχετικά παραδείγματα) και σχεδόν δύο συντάξεις για τους συνταξιούχους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα (δεν συνυπολογίζεται ο ΛΑΦΚΑ). Η κυβέρνηση επιχείρησε να «χρυσώσει το χάπι» των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων δίνοντάς τους ένα «μπόνους» 1.000 ευρώ και 800 ευρώ, αντίστοιχα ως «δώρα Χριστουγέννων - Πάσχα και επίδομα αδείας».

Μπροστά είναι το Ενιαίο Μισθολόγιο, η εφαρμογή του οποίου αναμένεται να επιφέρει νέες περικοπές.

Η κυβέρνηση δεν δίστασε να κόψει και τη δεύτερη δόση του επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης 150-650 ευρώ, που είχε υποσχεθεί να δώσει μέχρι τέλος Ιουνίου στις ασθενείς οικονομικά ομάδες.

2  Μπορεί για την ώρα η κυβέρνηση να διατυμπανίζει πως «έσωσε» τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και το επίδομα αδείας για τους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, αλλά ούτε αυτό μπορεί να είναι σίγουρο μέχρι τη λήξη της τετραετίας. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα περνούν σε «εργασιακό μεσαίωνα», καθώς η κυβέρνηση αποφάσισε να εκπληρώσει τις επιθυμίες των επιχειρηματιών και ανατρέπει κάθε είδους εργασιακό καθεστώς. Από την αύξηση του αριθμού των απολύσεων, τη μείωση των αποζημιώσεων, τη μείωση του κατώτατου μισθού (εκτιμάται στα 560 ευρώ από 740 ευρώ) και την προώθηση της μερικής απασχόλησης πέραν των μεγάλων ανατροπών στο Ασφαλιστικό, που οδηγούν σε μείωση συντάξεων και αύξηση του χρόνου εργασίας (βλ. σχετικό ρεπορτάζ σελ. 4).

3 Η γνωστή συνταγή της αύξησης των φόρων ακολουθείται τρίτη φορά αυτή τη χρονιά. Ερχεται από σήμερα ή αύριο η τρίτη κατά σειρά αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, με τον φόρο να διαμορφώνεται στα 670 ευρώ (ανά 1.000 λίτρα) για την αμόλυβδη. Ενώ έχουμε δεύτερη αύξηση ΕΦΚ σε τσιγάρα, από 65% στο 72%, και στα ποτά από 1.884 ευρώ σε 2.072 ευρώ ανά εκατόλιτρο. Αύξηση 10% και σε φόρο πολυτελείας, επιβαρύνοντας μεταξύ άλλων και τα αυτοκίνητα, οι ιδιοκτήτες των οποίων θα πληρώσουν αυξημένα πράσινα τέλη κυκλοφορίας. Για να χρυσώσουν το χάπι των φόρων επιβάλλουν έκτακτη εισφορά 600 εκατ. ευρώ σε πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις, χωρίς όμως να αποσαφηνίζουν αν θα επιβληθεί και τα επόμενα δύο χρόνια.

4 Η ενίσχυση των επιχειρήσεων και των τραπεζών (σ.σ. οι υπεύθυνοι της κρίσης), η απελευθέρωση επαγγελμάτων και υπηρεσιών, η εξυγίανση του ΟΣΕ, η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, ο νέος αναπτυξιακός νόμος είναι η άλλη... διαρθρωτική παρέμβαση. Μόνο που η ανάπτυξη κάθε άλλο παρά ενισχύεται όταν κόβονται 2,1 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

5 Μεταξύ των μέτρων που δεν ανακοινώθηκαν χθες, αλλά διέρρεαν ως πληροφορίες, είναι η μείωση κατά 20-25% της δόσης των στεγαστικών δανείων που έχουν λάβει οι εργαζόμενοι από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, καθώς και τον ΟΕΚ, ενώ βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις και με τις τράπεζες για ανάλογη πολιτική ενίσχυσης όσων αποπληρώνουν στεγαστικό δάνειο.

Ο υπουργός Οικονομικών ξεκαθάρισε πως η κυβέρνηση δεν έχει ξεχάσει πως πρέπει να πληρώσουν όσοι ευθύνονται για την κατάσταση της οικονομίας, λέγοντας ότι «δεν έχουμε φοβηθεί να κινηθούμε σε μια διαδικασία η οποία παίρνει χρόνο, για να τιμωρήσουμε αυτούς οι οποίοι ευθύνονται σε όλα τα επίπεδα. Υπάρχουν αυτοί που ευθύνονται για την κατάσταση της οικονομίας. Θα υπάρξει μια Εξεταστική Επιτροπή στη Βουλή για να συζητήσουμε αυτές τις ευθύνες», ενώ έστειλε μήνυμα και προς τους φοροφυγάδες ότι θα δουν την πόρτα της φυλακής.