Βαβυλωνία τότε, Babylon σήμερα

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ
Τι γίνεται όταν ένας Ανατολίτης, ένας Μωραΐτης, ένας Χιώτης, ένας Κρητικός, ένας Αρβανίτης, ένας Κύπριος κι ένας λογιότατος από την Κω αποφασίζουν να γλεντήσουν για την καταστροφή της αρμάδας του Ιμπραήμ (1827) στη λοκάντα του Χιώτη μισέ Μπαστιά; Της «Βαβυλωνίας»!
«Η "Βαβυλωνία" είναι μια καθαρά πολιτική πράξη», υποστηρίζει ο πρωταγωνιστής Ταξιάρχης Χάνος, στη φωτογραφία με τον Παντελή Δεντάκη (στο ρόλο του επτανήσιου αστυνομικού)

Αν στους χαρακτήρες βάλουμε τα ονόματα των οικείων μας μαζί με τα δικά μας ή ακόμη τα ονόματα γνωστών πολιτικών, αν τον Ανατολίτη τον κάνουμε Ρωσοπόντιο και τον Αρβανίτη Αλβανό, ε, τότε το αγέραστο θεατρικό έργο του Βυζάντιου, μια ανατομία της εκ φύσεως ανθρώπινης ασυνεννοησίας, μας αφορά όπως στην εποχή που γράφτηκε (1835).
Εξ ου και «συστρατεύτηκαν» για τη θερινή αναβίωσή του το Εθνικό Θέατρο, το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής, με ένα δυνατό θίασο (από τον Ταξιάρχο Χάνο ώς τον Παντελή Δεντάκη και τον Κώστα Βασαρδάνη), σε συν-σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη και Τάσου Ράτζου. Μετά από μια περιοδεία «ενθουσιώδους αποδοχής» στη Βόρειο Ελλάδα, απόψε η «Βαβυλωνία» κατηφορίζει στο Θέατρο Ρεματιάς κι αύριο στο Αττικό Αλσος. Επονται το Θέατρο Πέτρας στην Πετρούπολη (22/7) και το Κηποθέατρο Παπάγου (23/7) κ.ο.κ.
«Μαζί μιλούμε και... χώρια καταλαβαίνουμε». Η σύγχυση και το κομφούζιο που κυριαρχεί στον νεοελληνικό βίο, το σκόρδο ο ένας, κρεμμύδι ο άλλος, υπήρξαν τα συστατικά «εκκίνησης» των δύο σκηνοθετών. Τα ενστερνίζεται απόλυτα ένας εκ των πρωταγωνιστών, ο Ταξιάρχης Χάνος (Ανατολίτης).
«Το έργο του Βυζάντιου, λαϊκό και καθαρό, ενώ γράφτηκε γύρω στο 1835, ζει απόλυτα και σήμερα», υποστηρίζει ο καλός ηθοποιός. «Η ασυνεννοησία, η... Βαβυλωνία, έτσι κι αλλιώς, υπάρχει μέσα μας».
Και όχι και στον πολιτικό μας βίο; «Και η πολιτική μας κακό θέατρο είναι. Μια Βαβυλωνία είναι», πρεσβεύει ο Χάνος. «Δείτε τι γίνεται στον Συνασπισμό. Δεν έχει καταλάβει ο κόσμος τον λόγο αυτής της ασυνεννοησίας τους! Τα ίδια δεν συμβαίνουν, όμως, και στη Ν.Δ. και στο ΠΑΣΟΚ;».
Η παράσταση των Γκόνη-Ράτζου ξεκινά και τελειώνει με το «Babylon» του Μανού Τσάο. Διάλεξε τη σύγχρονη αισθητική («τα κοστούμια είναι λίγο άχρονα και δεν είναι φουστανέλλες»), γιατί δεν θέλει τους χαρακτήρες να είναι γραφικοί αλλά... τωρινοί. «Δεν λέω σύγχρονοι ή μοντέρνοι», προσθέτει ο ηθοποιός, «αλλά όλοι μας είμαστε... εμείς. Κι εγώ δεν προσποιούμαι κανέναν Ανατολίτη. Ούτε αναπαράγουμε μια εποχή. Αλλωστε το μεταναστευτικό ζήτημα κάνει πολύ σύγχρονο το κείμενο του 1830. Είμαστε κι εμείς μετανάστες στην ίδια μας τη χώρα. Ο Ρωσοπόντιος στη Ρωσία είναι Ελληνας, εδώ είναι Ρώσος. Παντού ξένος. Υπάρχει ένα νήμα που συνδέει τα πράγματα στην παράσταση, χωρίς να ηθικολογεί».
Αισθάνεστε ότι είμαστε ως λαός ρατσιστές;
«Από την εποχή που έπαιζα στον "Εβρο απέναντι" των Ρέππα - Παπαθανασίου τον Κούρδο και με είχαν ξαναρωτήσει το ίδιο πράγμα ακριβώς, πιστεύω ότι είμαστε ρατσιστές όλοι οι άνθρωποι. Η φύση του ανθρώπου είναι ρατσιστική. Κατά καιρούς, σύμφωνα με τα συμφέροντά μας, φερόμαστε αναλόγως. Οσο μας δουλεύει ο Αλβανός, είναι καλά. Μόλις τελειώσει, φωνάζουμε την Αστυνομία να τον μαζέψει! Ρατσιστές, όμως, είναι μεταξύ τους και οι διαφορετικές γενιές μεταναστών. Η πρώτη γενιά με τη δεύτερη. Από εκεί και πέρα, είναι φυσικό μια ομάδα που την έχεις στο περιθώριο να εξωθείται στην παραβατικότητα και να δημιουργούνται "τρίγωνα της αμαρτίας", όπως αυτό στο κέντρο της Αθήνας. Σημασία έχει τι κάνουμε εμείς οι βολεμένοι».
Που όμως, λόγω της κρίσης, πρέπει να ξεβολευτούμε.
«Οταν πριν από κάποιο καιρό ο δείκτης του Χρηματιστηρίου ανέβαινε, ο ελληνικός λαός ζούσε σε μια πρωτοφανή ευεξία ευμάρειας και πλούτου. Τώρα ζούμε τη μόδα της κρίσης».
Είναι «φούσκα» η κρίση που ζούμε;
«Οπως ήταν και τότε που όλοι με τα κινητά πουλάγαν και αγόραζαν μετοχές από τις παραλίες. Βολεύουν το σύστημα τα πάνω και τα κάτω. Αλλά αντικειμενικά είμαστε όλοι νεόπτωχοι».
Ενας ηθοποιός είναι κάπως ανένταχτος ωστόσο;
«Και οι ηθοποιοί στην ίδια κοινωνία ζούμε. Το θέατρο το έχει αγγίξει η κρίση πάρα πολύ. Αλλά δεν μπορούν και να βγαίνουν κάθε χρόνο 800 νέοι ηθοποιοί. Υπάρχει μια "υπερπαραγωγή". Εχουμε αρχίσει να κάνουμε θέατρο για ψυχαναλυτικούς και θεραπευτικούς λόγους. Το μόνο που μας απομένει είναι να θέτουμε μέσα από αυτό ερωτήματα. Αυτό κάνει και η "Βαβυλωνία". Και είναι μια καθαρά πολιτική πράξη». *
info:
**Πρόλογος-επεξεργασία κειμένου: Θόδωρος Γρηγοριάδης. Σκηνικά-κοστούμια: Ελένη Στρούλια. Σύνθεση τραγουδιών: Γιώργος Ανδρέου. Μουσική παράστασης: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης. Παίζουν: Ταξ. Χάνος, Παντελής Δεντάκης, Κώστας Βασαρδάνης, Θάνος Δόβρης, Παναγιώτης Παναγόπουλος, Νίκος Τουρνάκης, Αρης Τσαμαπαλίκας, Στράτος Παυλίδης, Θύμιος Κούκιος κ.ά.
Οι τελευταίες παραστάσεις θα δοθούν τον Σεπτέμβριο στην Αθήνα, σε σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ