ΧΑΡΙΣΤΙΚΗ ΒΟΛΗ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΖΩΗΣ ΜΕ ΜΕΙΩΣΗ ΕΣΟΔΩΝ (ΜΑΣ) ΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗ ΔΑΠΑΝΩΝ (ΜΑΣ)

από ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Δημοσιευμένο Κυριακή 9 Μαΐος 2010, Της ΕΛΕΝΗΣ ΚΩΣΤΑΡΕΛΟΥ

Οι 8 πληγές του Μνημονίου

Το επαχθέστερο πακέτο μέτρων συνολικού ύψους 30 δισ. ευρώ κυρώθηκε από τη Βουλή και άρχισε να τίθεται σε εφαρμογή ανατρέποντας εργασιακά, ασφαλιστικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα της χώρας.

Κατάλυση εργασιακών σχέσεων, παράταση του εργασιακού βίου, μειώσεις αποδοχών, αλλά και συνεχή φορολογική λαίλαπα που δεν θα έχει τελειωμό μέχρι το 2014 κρύβει το Μνημόνιο που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση με την «τρόικα» των δανειστών της αντί δανείου 110 δισ. ευρώ.
Η συνεχής και ασφυκτική παρακολούθηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ είναι δεδομένη. Αυτονόητο είναι ακόμα ότι «εφόσον χρειαστεί, θα λαμβάνονται μέτρα» όπως σαφέστατα καταγράφεται στο Μνημόνιο. Στα γνωστά μέτρα των 20 δισ. ευρώ της διετίας 2010-2011 δεν αποκλείεται να προστεθούν κι άλλα, αν οι ελεγκτές κρίνουν ότι παρεκκλίνουμε, πλέον των «κρυφών» μέτρων περίπου 10 δισ. ευρώ που καταγράφονται στην τριετία 2012 -2014. (σ.σ. έχουν προηγηθεί μέτρα 11,6 δισ. ευρώ).
Τα «8» πακέτα μέτρων που υλοποιούνται από τώρα συνοψίζονται σε:
1 ΦΟΡΟΙ: Με αυξήσεις έμμεσων φόρων αντιμετωπίζεται για άλλη μια φορά η κρίση. Η αύξηση του ΦΠΑ, η μετάταξη αγαθών και υπηρεσιών από τον χαμηλό συντελεστή 11% στον υψηλό 23%, η αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε καύσιμα, ποτά και τσιγάρα θα είναι συνεχής στα προσεχή χρόνια. Στα μέτρα αυτά προστίθενται η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η φορολόγηση αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων, τα τυχερά παιχνίδια κ.λπ., αλλά και μέτρα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής που στοχεύουν σε μεγάλα εισοδήματα και σε φορολογούμενους με υψηλό πλούτο.
Από φορολογία το 1/3
Η φορολογική πολιτική της τετραετίας 2010-2012 εφαρμογής του Προγράμματος εξοικονομεί σχεδόν το 1/3 από τα προσδοκώμενα συνολικά έσοδα των 30 δισ. ευρώ, ήτοι 9.475 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 1.250 εκατ. θα αντληθούν φέτος, 6.600 εκατ. του χρόνου, 1.525 εκατ. το 2012 και 100 εκατ. το 2013. Εντούτοις η τριετία 2012-2014 δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε πρόσθετους φόρους, καθώς δεν εξειδικεύονται μέτρα συνολικού ύψους 10.850 εκατ. ευρώ.
2 ΜΙΣΘΟΙ-ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Ακολουθείται σταθερά η συνταγή της μείωσης των δαπανών για μισθούς και συντάξεις. Μετά τις περικοπές του περασμένου Μαρτίου (μηδενικές αυξήσεις, μείωση επιδομάτων), η κυβέρνηση εφαρμόζει για δεύτερη φορά σε διάστημα μόλις δύο μηνών την πολιτική αυτή. Σειρά πήραν τώρα Δώρα Χριστουγέννων - Πάσχα και επίδομα αδείας, που καταργούνται και αντικαθίσταται από συνολικό ετήσιο επίδομα 800 ευρώ για συνταξιούχους και 1.000 ευρώ για εργαζόμενους στο Δημόσιο, που θα λαμβάνουν μόνον οι έχοντες αποδοχές μέχρι 2.500 ευρώ και 3.000 ευρώ αντίστοιχα. Πολιτική που θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια με πάγωμα μισθών και συντάξεων, αλλά και με λιγότερες προσλήψεις, με καταστρατήγηση του κανόνα 5 προς 1 από το 2012 και μετά.
Εσύ «μικρέ» ζήσε με 595 ?
3 ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ: Ωμή επέμβαση στις εργασιακές σχέσεις φέρνει το Μνημόνιο, με το οποίο «νομιμοποιείται» για τα κυβερνητικά δεδομένα η μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Η συμφωνία που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση με την τρόικα των δανειστών και κυρώθηκε από τη Βουλή προβλέπει ξεκάθαρα τη μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα -απαραίτητη όχι μόνο για λόγους ανταγωνιστικότητας, αλλά και για τη μείωση του πληθωρισμού, ενώ καταλύονται οι συλλογικές συμβάσεις και πέφτει στα 595 ευρώ ο κατώτατος μισθός με το τρικ της «μαθητείας ανέργων».
Μετά από διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους, η κυβέρνηση θα μεταρρυθμίσει το νομικό πλαίσιο για τις μισθολογικές διαπραγματεύσεις στον ιδιωτικό τομέα, ενώ ετοιμάζεται μείωση της αμοιβής της υπερωριακής εργασίας και μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείριση του χρόνου εργασίας. Ενισχυτικό της αντεργατικής πολιτικής είναι και η περικοπή κατά 500 εκατ. ευρώ των επιδομάτων ανεργίας μέχρι τα μέσα του 2011.
4 ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ: Οι μεταρρυθμίσεις για την περιφρούρηση της βιωσιμότητας του συστήματος «δεν μπορούν να αναβληθούν», σύμφωνα με το Μνημόνιο και με το σκεπτικό ότι οι μεγαλύτερες υπερβάσεις ετησίως στον προϋπολογισμό προέρχονται από τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης.
Το νέο συνταξιοδοτικό εγκλωβίζει στην εργασία εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, θίγοντας ακόμα και όσους μπήκαν στην αγορά προ του 1993. Οι σημερινοί 40άρηδες και 50άρηδες θα φορτωθούν χρόνια εργασίας και θα χάσουν μέρος των συντάξεών τους και φυσικά των αποζημιώσεών τους.
Συνταξιούχοι με ημερομηνία λήξης
Η ηλικία συνταξιοδότησης αυξάνεται καταρχήν στο 65ο έτος και θα αυξάνεται ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής. Προωθούνται δε σύνταξη κοινωνικού χαρακτήρα με εισοδηματικά κριτήρια, συγχώνευση των ασφαλιστικών ταμείων σε τρία και διαχωρισμός των κλάδων υγείας και συνταξιοδότησης.
5 ΥΓΕΙΑ- ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ: Στο μικροσκόπιο και οι κρατικές προμήθειες. Το σύστημα που επιβαρύνει υπέρμετρα τον προϋπολογισμό χαρακτηρίζεται ως μείζονος σημασίας, με μοναδικό στόχο τη μείωση του κόστους. Το νέο σύστημα διαχείρισης φαρμάκων θα ευνοεί τη χρήση γενόσιμων - αντιγράφων φαρμάκων παρακολουθώντας παράλληλα και το σύστημα των ιατρικών συνταγών. Προωθείται και η καθιέρωση διπλογραφικού συστήματος λογιστικού ελέγχου σε νοσοκομεία.
6 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ- ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: Το γενικότερο πλαίσιο πολιτικών (όπως εργασιακές σχέσεις, συλλογικές συμβάσεις, μαθητεία κ.λπ.) λειτουργεί υπέρ των επιχειρήσεων, οι οποίες πλέον αποκτούν ευελιξία στο να απολύουν, να περιορίζουν τους μισθούς, να απασχολούν πολλές ώρες τους εργαζόμενους με περιορισμένες αποδοχές. Το νέο σύστημα εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τις επενδύσεις.
Μπορεί η ενίσχυση των επενδύσεων να είναι ένα από τα άμεσα ζητούμενα, αλλά στην πράξη δεν φαίνεται να ευνοείται και τόσο, καθώς περικόπτεται κατά 2,1 δισ. ευρώ το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στην τριετία 2010-2012. Ενώ την ίδια στιγμή, με ορόσημο τα τέλη του έτους, προωθείται η μείωση επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από εγχώριους πόρους κατά τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ, δίνοντας προτεραιότητα στα επενδυτικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια!
Ενισχυτικό των επιχειρήσεων και η απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, η εφαρμογή των νόμων για βιομηχανικές ζώνες και χωροταξικό σχέδιο.
7 ΧΡΕΟΣ: Εχει ζητηθεί η τεχνική βοήθεια του ΔΝΤ για την επανεξέταση του πλαισίου λειτουργίας, του πλαισίου διαχείρισης κινδύνου, με σκοπό τη διασφάλιση της διαφάνειας και της ικανότητας πρόβλεψης ενεργειών, με στόχο την εξασφάλιση ενός πλαισίου επαρκούς διαχείρισης του κινδύνου.

Αλλα 10 δισ. για τις τράπεζες
8 ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Πιο ευνοημένες οι τράπεζες, παρά το γεγονός ότι ήταν υπαίτιες για τη χρηματοπιστωτική κρίση που πλήττει τη διεθνή οικονομία. Ο δυσχερής δανεισμός από τις αγορές, σε συνδυασμό με την εκροή καταθέσεων, οδήγησε στην περαιτέρω κρατική ενίσχυσή τους. Κατ' αρχάς παρατάθηκε η διάρκεια του πακέτου ενίσχυσης των 28 δισ. ευρώ και σε δεύτερη φάση ενισχύονται με άλλα 10 δισ. ευρώ από το δάνειο των 110 δισ. ευρώ.
Δεδομένης της πρόβλεψης για αρνητική κερδοφορία, δημιουργείται ένα ανεξάρτητο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας επταετούς διάρκειας, με αρχικό κεφάλαιο τα 10 δισ. του δανείου και με σκοπό την άμεση ενίσχυση με νέα κεφάλαια τραπεζών που κινδυνεύουν να βρεθούν με κεφάλαια κάτω από το επαρκές επίπεδο. Και δεν αποκλείεται να περάσουμε στην κρατικοποίηση των τραπεζών προκειμένου να σωθούν...