Έρευνα για τις θετικές τάσεις και τις εκπαιδευτικές προκλήσεις στην Ευρώπη

Αυξανόμενη εγγραφή των τετράχρονων στην προσχολική εκπαίδευση και σημαντική άνοδο των φοιτητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καταγράφει μελέτη για τα εκπαιδευτικά συστήματα στην Ευρώπη, που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας, η έρευνα σημειώνει ότι αναμένονται ελλείψεις εκπαιδευτικών σε μερικούς κλάδους και λιγότερα παιδιά στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
Εξάλλου, μεταξύ των σημαντικών μελλοντικών προκλήσεων που εξετάζονται θα είναι η δημογραφική αλλαγή, πράγμα που σημαίνει λιγότερα παιδιά στα σχολεία στην Ευρώπη καθώς και αφυπηρέτηση εκπαιδευτικών σε μια πολύ μεγάλη κλίμακα σε πολλές χώρες στο εγγύς μέλλον. Παράλληλαλ, στη μελέτη διαφαίνεται επίσης μια καθολική τάση προς μεγαλύτερη αυτονομία των σχολείων στην Ευρώπη.Από την πλευρά του, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Εκπαίδευση, την Κατάρτιση, τον Πολιτισμό και τη Νεολαία, Jan Figel, δήλωσε: "Αυτή η έκθεση αποκαλύπτει τα καλά νέα, ότι έχουμε αυξημένες εγγραφές παιδιών στην προσχολική εκπαίδευση, και πολύ περισσότερους φοιτητές από πριν. Αυτό σημαίνει ότι σημειώνουμε πρόοδο προς την μετατροπή της διά βίου μάθησης σε μια πραγματικότητα για τον καθένα, κάτι που είναι σημαντικό για την κοινωνική συνοχή της ΕΕ και την μακροπρόθεσμη ικανότητα για υποστήριξη της οικονομικής ανάκαμψης". Τρία μηνύματα Τα στοιχεία της μελέτης κάνουν λόγο για δημογραφική αλλαγή, γεγονός που ερμηνεύεται με λιγότερους μαθητές στην υποχρεωτική εκπαίδευση και ευρέως διαδεδομένη αφυπηρέτηση εκπαιδευτικών. Αυτό μαρτυρούν οι προβολές πληθυσμού στην ΕΕ. Ταυτόχρονα, δεδομένου ότι η ομάδα ηλικίας εκπαιδευτικών που βρίσκονται κοντά στην συνταξιοδότηση υπεραντιπροσωπεύεται, πολλές χώρες θα επηρεαστούν από αυτήν στο εγγύς μέλλον σε μεγάλο βαθμό, καθώς και από τις πιθανές ελλείψεις, ειδικά σε ορισμένους κλάδους. Αυτές οι δημογραφικές αλλαγές θέτουν προκλήσεις για τα εκπαιδευτικά συστήματα, από την άλλη όμως αποτελούν μια ευκαιρία για να επικαιροποιηθούν, να εκσυγχρονιστούν και να καταστούν πιο αποτελεσματικά και πιο ποιοτικά προσανατολισμένα.Από την άλλη, η έρευνα δείχνει ότι διάγουμε περίοδο με μακρύτερη υποχρεωτική εκπαίδευση ενώ παρατηρείται σημαντική άνοδος συμμετοχής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, η υποχρεωτική εκπαίδευση διαρκεί εννέα ή δέκα χρόνια. Όπερ μεθερμηνεύομενον, ένας πεντάχρονος σήμερα, μπορεί να αναμένει ότι θα περάσει κατά μέσο όρο 17 χρόνια στην εκπαίδευση και η γενική τάση είναι σαφώς ανοδική.Αρκετές χώρες έχουν εισαγάγει μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στη μείωση των ποσοστών των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο. Για παράδειγμα, στην Ιταλία και τις Κάτω Χώρες, όλοι οι μαθητές έως την ηλικία των 18 πρέπει να συνεχίσουν το σχολείο μέχρις ότου λάβουν απολυτήριο βασικής εκπαίδευσης. Παράλληλα, ο αριθμός των φοιτητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αυξάνεται συνεχώς από το 1998 για να φθάσει πάνω από 18 εκατομμύρια. Η αύξηση σε οκτώ χρόνια αναμένεται να φτάσει το 25%. Το ένα τρίτο του πληθυσμού από 20 έως 22 χρόνων, συμμετέχει τώρα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η συμμετοχή των γυναικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι υψηλότερη από το σύνολο των ανδρών. Για κάθε 100 άνδρες που εγγράφονται, ο αριθμός που αντιστοιχεί σε γυναίκες φτάνει τις 123. Ωστόσο, παραμένουν σημαντικές δυσαναλογίες ανάλογα με τον κλάδο σπουδών.Ένα ακόμη σημαντικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει η μελέτη αφορά στην αυξανόμενη αυτονομία στα σχολεία, σε συνδυασμό με άνοδο στις εξωτερικές αξιολογήσεις, αλλά ποικίλες πολιτικές για τις δημοσιεύσεις των αποτελεσμάτων. Υπάρχει μια σχεδόν καθολική τάση προς την αυξανόμενη σχολική αυτονομία. Η τάση αυτή, έχει συνοδευτεί από μια παράλληλη ανάπτυξη των μέτρων για την εφαρμογή συστηματικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών συστημάτων, των ιδρυμάτων και του προσωπικού. Από το 2000 και μετά, παρατηρείται μια αλλαγή "κουλτούρας" στην ευρωπαϊκή εκπαίδευση, κυρίως όσον αφορά στην εξασφάλιση ποιότητας. Εξάλλου, πολλές χώρες να έχουν εισαγάγει τυποποιημένες αξιολογήσεις. Εντούτοις, οι πολιτικές για τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό, με μόνο μια μειονότητα να δημοσιεύει σε τακτική βάση.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ